ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد دانه و ویژگیهای روغن ارقام کتان روغنی (Linum usitatissimum L.)

به منظور ارزیابی عمکرد ارقام کتان (Linum usitatissimum L.) 6 نمونه بذر ارقام مربوطه جمع‌آوری شده از شهرستانهای ارومیه، بافت، ماشیز، مشکین شهر، خلخال و کرمان، از مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی تهیه شد. بذرها برای مطالعات در مزرعه تحقیقاتی این مرکز با سه تکرار کشت شدند. پس از اتمام فصل رویش صفات مهم گیاه به عنوان گیاهی دانه روغنی و دارویی شامل تعداد انشعابات، تعداد کپسول، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، میزان چربی دانه و ... با سه بار تکرار اندازه‌گیری شدند. برای استخراج و اندازه‌گیری میزان چربی از روش Leiboritz استفاده شد. نوع اسیدهای چرب و میزان هریک در روغن استخراجی با استفاده از GC تعیین شدند. آنالیز اسیدهای چرب 5 نوع اسید چرب عمده پالمیتیک، استئاریک، اولئیک، لینولئیک و لینولنیک اسید را مشخص کرد. ارزیابی و تحلیل داده‌ها با استفاده از تجزیه واریانس، گروه‌بندی میانگینها و تجزیه همبستگی انجام گرفت. بدین منظور از نرم‌افزارهای آماری SPSS و Excel استفاده گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس بین برخی صفات مورد مطالعه از جمله تعداد کپسول و میزان چربی اختلاف معنی‌داری را در سطح احتمال یک درصد نشان داد. همچنین همبستگی مثبت و معنی‌داری در سطح احتمال 1 درصد بین میزان چربی و وزن هزار دانه مشاهده شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد از بین نمونه‌های مطالعه شده نمونه مشکین شهر بالاترین عملکرد و میزان روغن و در نتیجه بالاترین میزان اسید چرب امگا 3 را برای کشت در مناطق شمال غرب کشور داشت.